TOK RATNIH OPERACIJA U SRBIJI 1914
Do odlučujuće bitke došlo je na planini Ceru (Bitka na Ceru) u severozapadnoj Srbiji. Srpska vojska je u višednevnim teškim borbama u pokretu odnela pobedu, a potom proterala neprijateljsku vojsku preko Drine i Save. Neprijatelju su naneti veliki gubici, ali i srpska vojska je izgubila skoro 20.000 vojnika.



U Cerskoj bici srpske snage su imale 2.068 poginulih, 11.519 ranjenih i 8.823 zarobljenih i nestalih vojnika podoficira i oficira, dok su austrougarski gubici iznosili oko 23.000 vojnika, podoficira i oficira i oko 4.000 zarobljenih.
General Stepan Stepanović, komandant Druge srpske armije, zbog izuzetnih zasluga u rukovođenju i komandovanju u Cerskoj bici unapređen je u čin vojvode, 29. avgusta 1914. godine.

Tokom avgusta 1914. austrougarska vojska je u Mačvi i Jadru počinila zločine nad srpskim civilnim stanovništvom. Streljano je ili obešeno oko 4 000 staraca, žena, dece i ratnih zarobljenika. Bili su to prvi ratni zločini u Evropi u 20. veku.
Kako bi za sebe vezala što više austrougarskih vojnika, srpska vojska je, na zahtev saveznika, septembra 1914. godine krenula u ofanzivu. Uz velike gubitke u bici na Legetu kod
Sremske Mitrovice, kada je za jedan dan stradao skoro čitav puk Timočke divizije, srpska vojska je zauzela deo Srema sa Zemunom. Ubrzo potom, crnogorska i srpska vojska su prodrle u Hercegovinu i istočnu Bosnu i stigle blizu Sarajeva. Međutim, povukle su se već posle nekoliko nedelja jer je počela nova austrougarska ofanziva na Drini.

BITKA NA DRINI
Austrougarska balkanska armija (Peta i Šesta armija), popunjena novim ljudstvom i ratnom tehnikom 8. septembra 1914. ponovo je upala u Srbiju preko Drine, iz pravca Bosne. Počele su teške rovovske borbe, uz neprestaane juriše jedne i druge vojske. Najžešće borbe vođene su na Gučevu i Mačkovom kamenu.Ovaj niz borbi koje je srpska vojska vodila sa ciljem da zaustavi drugi pokušaj Austrougarske da prodre u Srbiju naziva se Bitka na Drini.
Srpska Druga armija uspela je da zadrži Petu austrougarsku na obalama donje Drine, dok je Šesta armija prešla Drinu, potisla srpsku Treću armiju i zauzela Gučevo, Boranju i Jagodnju, desnim krilom izbivši na Sokolsku planinu.
Srpska Prva armija (general Petar Bojović) protivnapadom je prisilila desno krilo protivnika na povlačenje do položaja Mačkov kamen - Crvenje - Javornik. Posle žestokih borbi od 19. do 22.septembra 1914 sa naizmeničnim uzastopnim jurišima i borbama prsa o prsa, (Bitka na Mačkovom kamenu) austrougarske snage zbog velike nadmoćnosti artiljerije primoravaju na povlačenje srpske jedinice. Gubici srpske vojske iznosili su oko 800 poginulih, 5.700 ranjenih i onesposobljenih za borbu, a kod Austrougara oko 1.200 poginulih, dok ostali gubici nisu poznati.

Na položajima na Gučevu, frontu dugom oko 17 kilometara, od Loznice (selo Žeravlje) do Carigrada i Perine, koji su tada dostignuti započela je frontovska bitka koja će potrajati 55 dana. Zbog nedostatka artiljerijske municije srpski vojnici su se svojim rovovima približavali neprijatelju na najbliže odstojanje, kako bi se onemogućilo dejstvo neprijateljske artiljerije.
Posle višenedeljnih krvavih borbi, brojniji neprijatelj počeo je da potiskuje srpsku vojsku, kojoj je ponestajalo municije, posebno artiljerijske. Krajem novembra 1914, u neprijateljskim rukama bili su Valjevo i Užice, a 2. decembra austrougarska vojska je ušla i u Beograd.
Okončavanjem bitke na Drini i prodorom Austrougara u Srbiju otpočele su operacije srpske vojske krajem 1914. godine, čiji je najznačajniji deo Kolubarska bitka.
General Živojin Mišić, za pobedu u Kolubarskoj bici unapređen u čin vojvode
Komandu nad Prvom srpskom armijom preuzeo je general Živojin Mišić. On je u prvi mah neprijatelju prepustio manji deo teritorije, povukavši svoje jedinice na nove položaje. Za to vreme pregrupisao je i odmorio svoju armiju. Iz Grčke je stigla i dugoočekivana topovska municija. Početkom decembra počela je ofanziva srpske vojske na reci Kolubari (Kolubarska bitka). Za dve nedelje srpska vojska je neprijatelju nanela težak poraz i do 15. decembra u potpunosti oslobodila svoju teritoriju,
prestonicu Beograd, zarobivši više desetina hiljada neprijateljskih vojnika. Austrougarska vojska je proterana iz Srbije čime su okončane borbe na balkanskom ratištu tokom jeseni 1914. godine.

Gubici srpske vojske bili su: poginulih - 20.208; ranjenih - 84.185; zarobljenih i nestalih 36.336. Gubici austrougarske Balkanske vojske iznosili su: poginulih - 27.216 (vojnika i podoficira) i 1.080 (oficira); ranjenih - 118.911 (vojnika i podoficira) i 3.211 (oficira); zarobljenih - 1.800 (vojnika i podoficira) i 66 (oficira); nestalih - 73.988 (vojnika i podoficira) i 656 (oficira); bolesnih - 44.117 (vojnika i podoficira) i 2.599 (oficira). Iz stroja je izbačeno ukupno 266.212 vojnika i podoficira i 7.592 oficira.
ZLOČINI NAD SRPSKIM CIVILIMA
Svi upadi austrougarskih snaga u Srbiju bili su praćeni okrutnim ponašanjem i zločinima prema civilima. Prema procenama doktora Rodolfa Arčibalda Rajsa, ukupan broj civilnih žrtava prve austrougarske invazije na Srbiju bio je između 3.500 i 4.000, među kojima 82 dece mlađe od 10 godina, čak osam mlađe od godinu dana, 306 žena i veliki broj ljudi starijih od 60 godina.

Početkom decembra 1914. godine, rekonstruisana je dotadašnja radikalska vlada Nikole Pašića. On je i dalje bio predsednik vlade, ali su u nju ušli i predstavnici drugih stranaka. Vlada je 7. decembra 1914. donela Nišku deklaraciju, kojom su definisani ratni ciljevi Srbije. Proklamovana je borba ne samo za odbranu Srbije i njene slobode, već i za oslobođenje svih Srba, Hrvata i Slovenaca i njihovo ujedinjenje.